بازخبر / از سال ۱۳۷۰ که مجموعه تلویزیونی «مهمان» به کارگردانی خسرو ملکان از شبکه یک پخش شد، تا امروز، بهطور دقیق، ۸۰ سریال ماهرمضانی روی آنتن تلویزیون ایران رفته است.
رکورددار سریالهای ماه رمضانی در طول این ۳۰ سال، شبکه یک با ۲۵ مجموعه تلویزیونی است و پشت سر آن، شبکههای دو و سه با ۲۱ سریال، دوش بهدوش هم قرار دارند. شبکه پنج هم در این سه دهه، ۱۳ سریال را در ماه رمضان روانه آنتن کرده است.
بهجز سریال «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» که سال ۱۳۹۲ از شبکه پنج پخش شد و کاری گروهی بود، ۷۹ مجموعه دیگر را ، ۵۰ کارگردان ساختهاند که از این میان، ۳۴ نفر، تنها برای یکبار فرصت کارگردانی در ماه رمضان را پیدا کردهاند.
کارگردانانِ پُر کار در تولید سریالهای ماه رمضانی، به ترتیب عبارتند از سیروس مقدم (۵ سریال)، محمدحسین لطیفی (۵ سریال) و علیرضا افخمی (۴ سریال). بعد از این سه نفر، کارگردانانی چون خسرو ملکان، حسن فتحی، رضا عطاران، سعید سلطانی و جواد افشار با ساخت سه سریال رمضانی قرار دارند. کاظم بلوچی، پریسا بختآور، اکبر منصورفلاح، حسین سهیلیزاده، محمدرضا آهنج، محمدمهدی عسگرپور، بهرام بهرامیان (یک سریال مستقل و یک اثر مشترک با حمید بهرامیان)، جلیل سامان و علی غفاری هم، هر کدام ساخت دو سریال مناسبتی برای این ماه را در کارنامه خود دارند.
جدا از بحث کمی و عددی سریالسازی تلویزیون برای ماه رمضان در ۳۰ سال گذشته، باید بررسی کرد از این ۸۰ مجموعه که از سال ۱۳۷۰ تا امروز (۱۳۹۹) پخش شدهاند، چند سریال از نظر هنری و فرهنگی، نظر مخاطبان، کارشناسان و منتقدان را جلب کرده و ماندگار شدهاند.
در بررسی کیفی سریالهای مناسبتی شبکههای سیما برای ماه رمضان، بیگمان، کفه ترازو به نفع تولیدات دهه ۸۰ خورشیدی، سنگینتر است. با بهخط کردن مجموعههای تلویزیونی خاطرهسازِ ماههای رمضان در سه دهه گذشته، به سادگی درخواهیم یافت که صدا و سیما در این زمینه پسرفت داشته است و باید گفت «سال به سال، دریغ از پارسال». یکی از مواردی که مُهر تاییدی بر این نظریه است، میزان بالای استقبالِ مخاطبان از بازپخش آثار قدیمیتر (بهویژه تولیدات دهه ۸۰) به نسبت سریالهای تازه در ماه رمضان است. برای مثال، امسال، با توجه به آمار اپلیکیشن تلوبیون، تعداد تماشاگران سریالِ تازه «سرباز» که در حال پخش از شبکه سه است، کمتر از مجموعه قدیمی «متهم گریخت» است که سال ۱۳۸۴ تولید شده و برای چندمین بار روی آنتن شبکه آی فیلم میرود.