بازخبر/لازم است معنا و مفهوم برخی از آنها را بدانید تا در زمان تنظیم قرارداد یا انجام امور قانونی مرتبط بتوانید اقدام درست را انجام دهید.
در واقع هدف اصلی قانون ثبت اسناد و املاک کمک به حفظ هرچه بیشتر مالکیت مالکان و صاحبان حق نسبت به ملک آنها و جلوگیری از تعدی دیگران است.
در این مقاله تلاش میکنیم برخی از رایجترین اصطلاحات ثبتی را عنوان کرده و معنا و مفهوم آن را با کمک وکیل آنلاین به زبان ساده شرح دهیم.
۱. املاک مجهول المالک
مطابق قانون ثبت به املاکی که در دفتر توزیع اظهارنامه به نام اشخاص معرفی شده اما تاکنون از طرف مالک یا قائم مقام قانونی او درخواست ثبت آن صورت نگرفته باشد املاک مجهول المالک گفته میشود.
متصرفان این نوع از املاک میتوانند با درنظر گرفتن دفاتر توزیع اظهارنامه موجود در ادارات ثبت و همچنین با توجه به مدارک عادی خریداری یعنی قولنامه اقدام به درخواست ثبت کنند.
۲. آگهی نوبتی
پس از آنکه ثبت املاک مجهول المالک مورد قبول قرار گرفت به منظور پیشگیری از ضایع شدن حقوق افراد شماره و مشخصات مرتبط با املاک چهار نوبت در سال به تاریخ اول مرداد ماه، اول آبان ماه، اول بهمن ماه و اول اردیبهشت ماه سال بعد جهت اطلاع عموم آگهی میشود.
بنابراین اشخاصی که برای خود حقی قائل باشند میتوانند تا ۹۰ روز پس از انتشار آگهی نوبتی، اعتراض خود را در این خصوص به اداره ثبت محل تسلیم کرده و تا یک ماه پس از تسلیم اعتراض در دادگاه صالح اقامه دعوا کنند.
۳. آگهی تحدید حدود
پس از مرحله آگهی نوبتی جهت تثبیت حدود املاک آگهی میشوند. بنابراین اگر مالکان مجاور یا صاحبان حقوق ارتفاعی نسبت به ملک مانند حق عبور باز کردن در و پنجره و سایر حقی در این خصوص برای خود قائل باشند میتوانند از تاریخ تنظیم صورت جلسه تحدید حدود به مدت ۳۰ روز اعتراض خود را به اداره ثبت محل تسلیم کرده و سپس در حدود ظرف یک ماه در دادگاه صالح اقامه دعوا کنند.
۴. املاک جاری
این اصطلاح مختص املاکی است که سابقه ثبت در دفتر املاک را نداشته باشند واضح است که صدور سند مالکیت برای املاک جاری زمانی امکانپذیر است که تحدید حدود آنها به عمل آمده و زمان واخواهی نسبت به تحدید گذشته باشد.
۵. سند مالکیت المثنی
منظور از این سند، سندی میباشد که زمانی که سند مالکیت اصلی به دلایلی از بین برود و اثری از آن باقی نماند مانند آنکه مفقود شود مالک میتواند از اداره ثبت محل وقوع ملک صدور سند مالکیت المثنی را تقاضا کند.
۶. تبدیل اسناد مالکیت مشاعی به یک جلد
اگر فردی نسبت به میزان معینی از یک ملک دارای اسناد مالکیت مشاعی متعدد باشد یا به عبارت دیگر سهم مشاعی ملکی از طرف مالکان متعدد به یک نفر انتقال یابد خریدار میتواند به اداره ثبت محل وقوع ملک مراجعه کند و اسناد مالکیت مشاعی را ارائه نماید و صدور سند مالکیت واحدی را به نام خود تقاضا کند.
۷. تجمیع حدود املاک دارای سند مالکیت
زمانی که دو یا چند ملک به صورت واحد درآمده باشد یا قطعاتی که به هم وصل باشند به صورت واحد درآیند مالک یا مالکان با تسلیم اسناد مالکیت خود میتوانند از اداره ثبت محل وقوع ملک تجمیع املاک را تقاضا کنند، این موضوع کاربرد بسیاری در یکپارچه سازی قطعات کوچک زمین در بافت فرسوده شهری دارد.
۸. تفکیک املاک
این اصطلاح زمانی به کار میرود که ملکی به قطعات کوچکتر تقسیم شود به ویژه این امر در اراضی بزرگ کشاورزی صورت میگیرد که به این عمل تفکیک گفته میشود. در حالتی که ملک دارای چند مالک باشد باید همه مالکان نسبت به تفکیک موافقت کرده باشند؛ واضح است که متراژ هر مالک در هر یک از قطعات تفکیک شده با سهام او در ملک اولیه برابر است.
۹. افراز
این اصطلاح ثبتی و حقوقی زمانی به کار میرود که دو یا چند نفر نسبت به ملکی مالکیت مشاع داشته باشند و هر یک از آنها میتواند نسبت به جداسازی سهم خود از مالکان دیگر اقدام نماید.
۱۰. بازداشت املاک
این اصطلاح زمانی به کار میرود که املاک ثبت شده بر اساس تقاضای مراجع قضایی صالح از جمله محاکم و دادسراهای عمومی و انقلاب و شعب بازرسی و اجرای ثبت و دادگستری قابل بازداشت باشند.
۱۱. اصلاح حدود
زمانی که به جهت تغییر وضعیت در مجاورین املاک ثبت شده تغییری در وضع حدود اربعه ملکی که دارای سند مالکیت است ایجاد شود یا به تعبیر دیگر یک یا چند حد از حدود اربعه ثبت شدهای که قبلا به پلاک شخصی محدود شده بوده است در اثر تغییر وضع مجاورین به کوچه محدود شود مالک میتواند با مراجعه به اداره ثبت محل وقوع ملک تقاضای اصلاح حدود کند.
۱۲. استعلام املاک
استعلام یک ورقه بهادر و متحدالشکل است که از جانب دولت چاپ و منتشر شده و از طرف ادارات ثبت در قبال اخذ بها به دفاتر اسناد رسمی تحویل میشود که البته امروزه به صورت الکترونیکی صادر میشود، دفاتر اسناد رسمی موظفند هنگام انجام هرگونه معامله نسبت به املاک قبلا جریان ثبتی آنها را از اداره ثبت محل وقوع ملک استعلام کنند همچنین نهادهای دیگری مانند دستگاههای اجرایی یا مراجع قضایی نیز مجاز به استعلام جریان ثبتی املاک هستند.
۱۳. تقسیم
اصطلاح تقسیم اینگونه معنا میشود که خارج کردن مال مشاع اعم از منقول و غیرمنقول از حالت اشتراک و مشخص شدن سهم هر شریک از مال مشترک تقسیم نام میگیرد منظور از مال منقول مالی است که قابل انتقال از جایی به جای دیگر است مانند اتومبیل.
در صورتی که مال غیرمنقول به مالی گفته میشود که قابل نقل و و جابجایی نیست به همین دلیل تقسیم عبارت و اصطلاحی عامتر از افراز است چون افراز فقط شامل اموال غیرمنقول است اما تقسیم هر دو نوع اموال منقول و غیرمنقول را در بر میگیرد.
۱۴. املاک جاری
این عنوان به املاکی گفته میشود که سابقه ثبت در دفتر املاک را نداشته باشند و برای آنها با وجود انجام تمام عملیاتهای لازم جهت ثبت ملک مانند گذراندن مراحل آگهی نوبتی و تحدیدی سند مالکیت صادر نشده باشد.