مردم جنوب همواره در طول تاریخ ، عاشق شعر و موسیقی بوده بطوریکه در فعالیت های دریانوردی و صیادی در هنگام بالا کشیدن یا به آب انداختن لنج ، بالا بردن هوزار لنج ( بادبان ) ، بالا کشیدن لنگر ، استفاده از داوُر ( وینچ دستی ) ، بالا کشیدن جَل میگو ( تور صید کف کشی میگو ) و تور ماهیگیری با نوای خاصی بصورت هماهنگ ، همنوایی و شعر خوانی می کردند که باعث ایجاد انرژی مضاعف و انگیزه ادامه کار سخت در صیادی و سفرهای دریایی بود.
در کنار شعر و موسیقی ، شادی و نشاط هم در وجود مردمان جنوب موج میزند ، بطوریکه در گذشته برخی از هیش ها ( عروسی ها ) ٧ شب و ٧ روز بود و در طول این ایام شادی ، مراسم های مختلفی شامل حنابندان (٣ روز ) ، مراسم ساخت ، مراسم سرتراشون ، حضور گروه های موسیقی سنتی شامل ساز ، فلوت ، چَنگ و دُهُل ، تزئین حجله عروس و داماد و ... برگزار میشد و تا شب آخر که با بَرَنِه ( پول ریختن روی سر عروس و داماد ) عروس و داماد را روانه حجله میکردند و با ساز و دهل و چمک و سرکنگی و کیکنگ و هم خوانی شعر مشهور آئینی ( چشم پاک ، نظر پاک ، به کوری چشم نا پاک ، پیغمبر خدا صلوات ) با همراهی بزرگ خاندان خانواده همراه بود.
آداب برگزاری "هیش" سنتی در بندرعباس با توجه به رشد تکنولوژی و ورود خرده فرهنگ ها به این شهر دستخوش فراموشی گردیده بود بطوریکه بعضا فقط در برخی از محلات قدیم همانند خواجه عطا میتوانیم شاهد برگزاری اینگونه مراسم ها باشیم که جای بسی خرسندی و تقدیر دارد.
محله خواجه عطا در سالهای گذشته با برگزاری چند جشنواره فرهنگی ، ورزشی و گردشگری با تشکیل گروه های علاقه مند مردمی و محوریت باشگاه فرهنگی ورزشی خواجه عطا و مدیریت بسیار خوب جشنواره ها توسط محمد احمدی زاده و تیم همراه ، نقش بی بدیلی در احیا بخشی از سبک زندگی قدیم بومیان بندرعباس ، خصوصا در بحث موسیقی ، رقص محلی ، لباس محلی ، آداب و سنن داشته اند.
جشنواره اخیر فرهنگی ورزشی گردشگری با نام " هیش " در ٢ روز که در نوع خود کم نظیر بود ، آنقدر مورد توجه و استقبال شهروندان بومی و غیر بومی قرار گرفت که یادگار و سند ارزنده ای در سوابق فعالیت های فرهنگی تشکل های غیر دولتی این شهر بنام این محله ثبت و ضبط خواهد شد.
در بندرعباس مردم نجیبی زندگی میکنند که نشان داده اند به فرهنگ غنی بندری ، پایبندند و برای احیای مراسم های سنتی ، حاضرند با همه مشکلات زندگی ، در قاب رنگی چند هزار نفری در کنار جیکوی خواجه عطا ( تاب ساحل خواجه عطا ) با چمک غلام زارعی ، نوای ساز دادا زینی ( یکی از شعرهای قدیمی بندری ) حضور داشته ، چاک ( کف ) بزنند ، سرکنگی ( نوعی رقص شانه بندری ) بریزند و زنان و دختران با صدای کیکنگ ( کل زدن ) ، مردان خود را در این تصویر ماندگار فرهنگی همراهی نمایند.
در شرایطی که مردم با بحران شدید اقتصادی روبرو هستند برگزاری چنین مراسمی که موجبات شادی آنها را فراهم می آورد ، نیاز شدید فرهنگی جامعه بوده که نوعی جهاد فرهنگی محسوب میشود و جا دارد از همه کسانی که به نوعی در کنار کاپیتان محمد احمدی زاده بعنوان همراهان بی ادعا ( معتمدین محله ، مدیران و اعضا هییت مدیره باشگاه خواجه عطا ، زنان ، دختران ، مردان و پسران شریف ، اصیل و نجیب محله خواجه عطا ) دستگاه های متولی اداری و انتظامی که تلاش و مساعی نموده اند تا ناترازی شور و نشاط در جامعه اصلاح گردد ، کمال تشکر و سپاسگزاری نماییم.
امیدوارم متولیان فرهنگی استان در راستای حفظ و حراست از آداب و رسوم قدیمی مردمان جنوب تلاش بیشتری نموده و نقش پر رنگ تری در اینگونه جشنواره ها در سراسر استان داشته باشند.
ای مناره ، مناره داوَرن
از خونه در بی ، که دیریا خواهرن
ای جهازون یکی دو تا سه تا
لنگر شوکردی اُ رفتن خاجِتا
رفتم پا بُرکه مناره داوَرن
جهله ی خو مِشکَ که دیریا خواهرن
( از کتاب در محله خاموشان ، زندگی و ترانه های نصرک )
به قلم : فریدون الهامی
مدرس دانشگاه و فعال اجتماعی
نظر شما