بانوان قشم پیشرو فعالیت های زمین گردشگری ژئوپارک های خاورمیانه شدند

بازخبر/با بیان اینکه ژئوپارک ها با مردم و نقشی که در توسعه اقتصاد منطقه و محل دارند معنا پیدا می‌کنند، اظهار کرد: فعالیت های اقتصادی در ژئوپارک ها فقط هنگامی موفق است که همگام و همراه با جوامع محلی باشد. براساس منشور ژئوپارک های جهانی یونسکو، ضروری است که مردم بومی و جامعه محلی منطقه به ویژه بانوان با آموزش های تولید محصولات سازگار با محیط زیست، اهمیت حفاظت از میراث زمین شناسی، حفاظت بیشتر از منابع طبیعی، تولید و فروش محصولات بومی به گردشگران با نشان ژئوپارک، افزایش فرصت های شغلی جدید و به وجود آمدن بازارهای جدید برای عرضه محصولات تولیدی به گردشگران مشارکت داشته باشند. مدیر ژئوپارک جهانی قشم توضیح داد: بانوان جزیره قشم در ۲ سال گذشته با فراگیری آموزش های «گردشگری دانش محور مبتنی بر ژئوتوریسم روستایی» و به کار بردن ابتکاراتی چون بیان ضرورت حفاظت از منابع ارزشمند به گردشگران، توجه بیشتر به پخت و عرضه غذاهای محلی، افزایش تعامل فرهنگی با گردشگران، اجرای طرح و ترویج فرهنگ بومی، سازماندهی ژئوتورها و مدیریت اقامتگاه های بوم گردی، ضمن حفظ منابع، احترام به سنن و فرهنگ محلی سعی در فقر زدایی از روستاها و کاهش نرخ بیکاری در مقاصد ژئوتوریسمی این جزیره نقش مهم و حائز اهمیتی داشته اند. با توجه به موارد یادشده، یکی از سخنرانی های کلیدی در هشتمین کنفرانس ژئوپارک های جهانی آسیا و اقیانوسیه در کشور ویتنام به اقدامات و فعالیت های زمین گردشگری زنان جامعه محلی در این ژئوپارک از سوی علیرضا امری کاظمی عضو شورای جهانی ژئوپارک های یونسکو اختصاص یافت که وی به عنوان هماهنگ کننده علمی و بین المللی ژئوپارک جهانی قشم به تشریح جلب مشارکت و توانمندسازی جامعه محلی و جایگاه زنان این جزیره در شکوفایی گردشگری و پاسداری از میراث معنوی و هویت ملی در ژئوپارک جهانی قشم به عنوان نخستین و قدیمی ترین ژئوپارک خاورمیانه پرداخت. این مطلب که از سوی شرکت کنندگان در این کنفرانس بین المللی مورد استقبال گسترده قرار گرفت، زنان قشمی را به عنوان پیشروان راهبرد فعالیت های زمین گردشگری در راستای توانمندسازی و توسعه پایدار اقتصاد جامعه محلی در بزرگ ترین جزیره ایرانی خلیج فارس معرفی کرد. مدیر ژئوپارک جهانی قشم بیان کرد: پیش از این نیز این قشر از جامعه محلی جزیره قشم از اُدره ازوله دبیرکل یونسکو در سال ٢٠٢٣ به عنوان نمونه موفق جهانی در راهبری فعالیت های زمین گردشگری در مقدمه کتاب اقدامات علوم زمین معرفی شده بودند. در زمان حاضر جامعه قشم با مشارکت بیش از ۵۰ درصد از زنان این جزیره در حوزه گردشگری، توسعه و مدیریت ژئوپارک در حال فعالیت است و نقش های مهمی که زنان در ژئوپارک جهانی قشم دارند شامل راهنمایی تورهای گردشگری، مدیریت اقامتگاه های محلی، تولید صنایع دستی و شرکت در نمایشگاه های مهم در سطوح محلی، ملی و بین المللی است. هشتمین کنفرانس بین‌المللی شبکه ژئوپارک‌های آسیا و اقیانوسیه از هشتم سپتامبر (۱۸ شهریور ماه جاری) به میزبانی ژئوپارک جهانی کائوبنگ در کشور ویتنام آغاز و تا روز پانزدهم سپتامبر(۲۵ شهریور ماه) ادامه داشت. در این گردهمایی بین المللی بیش از ۸۰۰ نماینده از ژئوپارک‌ها و کشورهای منطقه آسیا و اقیانوسیه حضور دارند که ۲ نفر از آنان به منظور معرفی ژئوپارک جهانی قشم و برقراری ارتباطات متقابل، تقویت و گسترش همکاری های مشترک با سایر ژئوپارک های جهانی عضو این شبکه در آن حضور دارند. این رویداد بین‌المللی با هدف تبادل تجربیات در اجرای بهتر و مؤثرتر فعالیت‌ها، توسعه و حفظ ارزش‌های ژئوپارک‌های جهانی، معرفی ظرفیت ها، ارزش‌ها و نقاط قوت و همچنین گسترش همکاری کشورها در حال برگزاری است. بنا به تعریف یونسکو، ژئوپارک های جهانی مناطق جغرافیایی منفرد و یکپارچه ای هستند که در آنها سایت و چشم اندازها از ارزش های زمین شناسی بین المللی با یک مفهوم جامع از حفاظت، آموزش و توسعه پایدار مدیریت می شوند. ژئوپارک ممکن است علاوه بر پدیده های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد. این ژئوپارک تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در کنار تنوع سایت‌های مختلف را ارایه می‌کند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد. ژئوپارک قشم دارای ۳۵ ژئو سایت متنوع و اصلی همچون تنگه چاهکوه، غارنمکدان، دره ستاره ها و دره تندیس‌ها است و مجاورت آن با جنگل‌های حَرّا واقع در شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بین‌المللی، ذخیرگاه زیست کُره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزش‌ها و جذابیت‌های طبیعی ژئوپارک قشم افزوده است. ژئوپارک قشم به واسطه واقع شدن در منطقه راهبردی خلیج فارس از اهمیت بالاتری برخوردار است و از طرف دیگر، این ژئوپارک به دلیل قرار گرفتن بین ژئوپارک های شرق آسیا و اروپا جایگاه خاصی در منطقه و بین ژئوپارک ها پیدا کرده که به عنوان مرکز توسعه منطقه ای ژئوپارک های جهانی در خاورمیانه و شمال آفریقا معرفی شده است. وجود پدیده های بارز زمین شناسی شامل گنبد و غارنمکدان، دره های شگفت انگیز، سواحل بکر و زیبا و حیات وحش در بخش غربی جزیره قشم و جنگل‌های دریایی حَرّا، تنگه چاهکوه، تنگه عالی، بام قشم، دره تندیس ها، سایت تاریخی و فرهنگی کلات کشتاران، جزایر ناز و دهها جاذبه فرسایشی و ژئومورفولوژی و صخره با اشکال زیبا موجب شد تا نام قشم در لیست دارندگان ژئوپارک های جهانی یونسکو ثبت شود. پدیده های طبیعی نظیر دره ستاره ها، کُورکُورا کوه، چاکاویر، تنگه چاهکوه، کَریون، دیواره قاضی، بصیرا، ژئولینک، دره شور، جزیرتو، صخره لاک پشت ها و کناره های سواحل جنوبی، که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند، از جمله این جاذبه های زمین شناسی محسوب می شوند. جنگل‌های حَرّا به همراه تنوع زیستی منحصر به فرد، خلیج دلفین ها، سواحل مرجانی و نوار ماسه ای نخ کُنار، از دیگر چشم اندازهای طبیعی هستند که ارزش ژئوپارک قشم را دو چندان کرده است. در کنار این جاذبه ها، موزه ژئوپارک، پارک موزه لنج سازی گوران، قبرستان انگلیسی ها و بندر تاریخی لافت از دیگر داشته های ارزشمند ژئوپارک قشم به حساب می آید، اما این به تنهایی کافی نیست و آنچه به یک ژئوپارک هویت می بخشد مشارکت و حضور فعال جامعه محلی در برنامه های ترویجی، توسعه ای، حفاظتی و مدیریتی ژئوپارک است. جامعه محلی با باورها، آیین ها، آداب و رسوم، سبک زندگی، هنر و دانش بومی خاص خود سرمایه واقعی یک ژئوپارک است. قشم با وسعت یکهزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر از توابع استان هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد. شهرستان قشم شامل جزیره‌ های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است./ایرنا