کاهش سهم ایران از بازارهای جهانی / چه قدر از ترکیه و عربستان عقبیم؟

 بازخبر/ داریوش قنبری به امار صادرات ایران اشاره کرد و گفت: هر چند دولت معتقد است که آمار صادرات ایران ، در حوزه غیرنفتی رشد قابل توجهی را تجربه کرده و استناد به این آمار را نشانه موفقیت می‌دانند اما وقتی قیاسی با میزان صادرات سایر کشورها صورت می گیرد متوجه می شویم که ایران در این حوزه با عقب ماندگی آشکار روبروست. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی گمرک ایران در سال ۱۴۰۰، ۱۲۲میلیون تن کالای ایرانی به ارزش ۴۸میلیارد دلار، در سال ۱۴۰۰ به اقصی نقاط جهان صادر شد که این میزان ۱۴ میلیارد دلار بیشتر از سال قبل بود و رشد ۴۱درصدی داشته است. نکته مهم اینجاست که حجم صادرات غیرنفتی ایران افزایشی نداشته و تحت‌تاثیر تورم جهانی، درآمد حاصل از صادرات کالاهای غیرنفتی با رشد مواجه بوده است. قنبری نیز با استناد به آمارهای ارائه شده می‌گوید: برآوردها نشان می‌دهد سال ۲۰۲۱ میزان صادرات غیرنفتی ایران به نزدیک ۵۰ میلیارد دلار رسید که هر چند از نظر ارزشی افزایش داشت اما در قیاس با کشورهای همسایه، حتی کشورهای غیرنفتی می‌توان دریافت که اقتصاد ایران در حال کوچک شدن است و سهم تجارت ایران با کاهش روبرو شده است. او با تاکید بر اینکه قیاس در دو شکل باید انجام گیرد، گفت: از یک سو باید خودمان را با وضعیت پیشین خودمان مقایسه کنیم اما از سوی دیگر برای دریافت موقعیت جهانی ضروری است که خودمان را با کشورها اطراف و همسایگانی که زمانی از ما عقب‌تر بودند، نقایسه کنیم تا دریابیم در جایگاه جهانی ، موقعیت بهتری داریم یا موقعیتی بدتر. قنبری ادامه داد: این قیاس با تکیه بر آمار و ارقام نشان از واقعیت و ماهیت وجودی ما دارد. همین سال گذشته میلادی را در نظر بگیرید، می‌بینید که در حالی صادرات ما در محدوده ۵۰ میلیارد دلار بود که امارات متحده عربی صادراتی چهارصد میلیارد دلاری داشت.   او ادامه داد: آمارها نشان می‌دهد کشوری چون عربستان سعودی در شرایط کنونی ماهانه ۳۵ میلیارد دلار نفت صادر می‌کند در حالی که آمارهای صادرات نفت ما به دلیل تحریم‌ها چندان چشمگیر نیست. به گفته وی صادرات نفت عربستان ۸.۴ برابر صادرات غیرنفتی ایران است. وی در پاسخ به این سئوال که آیا قیاس با کشورهایی که صادرات نفتی ندارند نیز همین نتیجه را نشان می‌دهد؟ گفت: اگر حتی خودمان را با برخی کشورهای منطقه که نفت ندارند، مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که وضعیت ما مناسب نیست. او در توضیح این مطلب ادامه داد: برای نمونه ترکیه با وجود تورم بسیار بالایی که دارد، دارای وضعیت اقتصادی به‌مراتب بهتری از ایران است به‌گونه‌ای که این کشور در سال ۲۰۲۱ بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار درآمد ارزی از محلی جز درآمدهای توریستی به دست آورده است. وی گفت: باید در نظر داشت جمعیت ایران و ترکیه تقریبا برابر است و البته در این برابری باید به این مساله توجه کرد که ما هم وسعتی دو برابر ترکیه داریم و هم از موهبت نفت برخورداریم اما با وجود این مزایا شاهدیم که ترکیه درآمد صادراتی چهار برابر ایران به دست اورده است. به گفته وی ایران لازم است سهم خود را تجارت جهانی را همزمان با سهم خودش از بازار نفت احیا کند.