بازخبر / می خواهیم در دولت ما بحران بیکاری نباشد، فلان تعداد(رقم های نجومی) شغل ایجاد کنیم، نمی گذاریم هیچ کارگاهی تعطیل شود و فردی بیکار!!! و … کم نیستند از این دست شعارهایی که از آغاز رقابت کرسی ریاست جمهوری از کاندیدهای محترم می شنویم. شاید بتوان گفت برگ برنده کاندیدهای ریاست جمهوری دور دوازدهم ارائه برنامه روشن اقتصادی بخصوص در زمینه فضای کسب و کار با توجه به شرایط خاص کشور از لحاظ اقتصادی است.
بی شک داشتن کشوری با رشد اقتصادی بالا، تورم پایین، بیکاری حداقلی و رونق کسب و کارها هدف همه دولت ها است. برای کشوری مثل ایران با اقتصاد منبع محور؛ رونق کسب و کارها، بخصوص بنگاه های کوچک و متوسط (SME) که به دلیل ماهیت نوآورانه رقابت پذیری بهتری تا شرکت های بزرگ در سطح جهانی خواهند داشت بیش از پیش نمود می یابد.
اما براستی چگونه می توان برنامه های اقتصادی عنوان شده از سوی نامزدهای ریاست جمهوری در خصوص کسب و کارها را مورد ارزیابی قرار داد؟ آیا شاخص هایی در این زمینه وجود دارد؟ آیا می شود با معیاری علمی شعارها را از برنامه های واقعی و عملیاتی تمییز داد؟
شاخص سهولت انجام کسب و کار (Doing Business) از شاخص های معرفی شده از سوی بانک جهانی است. این شاخص هر ساله وضعیت کشورها را در خصوص راه اندازی کسب و کار در ۱۰ آیتم مورد ارزیابی قرار می دهد. این ۱۰ آیتم عبارتند از : شروع کسب و کار ، اخذ مجوز ساخت ، دسترسی به برق ، ثبت مالکیت ، اخذ اعتبارات ، حمایت از سهامداران خرد ، سهولت پرداخت مالیات ، تجارت فرامرزی ، سهولت اجرای قراردادها ، ورشکستگی و پرداخت دیون. ایران از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ (۹۲-۹۶) طبق آخرین گزارش این نهاد از رتبه ۱۵۲ به رتبه ۱۲۰ دست یافته است. مساله اخذ اعتبارات، حمایت از سرمایه گذاری و تجارت خارجی از جمله شاخص های مهمی هستند که باید در برنامه های اقتصادی کاندیدها مورد ارزیابی قرار بگیرند. بی شک بهبود فضای کسب و کار رشد و رونق اقتصادی را نیز در بر خواهد داشت.
موضوع دیگری که باید به ان توجه داشت؛ کسری بودجه مداوم و شوک‌های ارزی حاصل از درآمد نفت و بی‌انضباطی مالی دولت و سیاست انبساطی پولی که به جا مانده از دولت های قبل است که اقتصاد را در معرض رکود تورمی قرار داده لذا باید دید که کاندیدها برای گریز از این معضل چه برنامه هایی در زمینه فعالیت کسب و کارها و حمایت از آن ها دارند.
و در نهایت باید دید که برنامه ها به چه میزان تمرکز بر رشد درونزای اقتصاد دارد یعنی سرمایه گذاری دولت در بخش سرمایه انسانی، دانش و نوآوری به چه نحو است؟ گرچه این امر ممکن است زمانبر باشد اما سیاست های تشویق تولید علم، سبب افزایش نرخ رشد و در نتیجه انگیزه برای نوآوری و ایجاد کسب و کارهای نوآور و شکل گیری شرکت های دانش بنیان تاثیر بسزایی خواهد داشت.
ندا بهمنی کارشناس ارشد کارآفرینی و مدرس دانشگاه
(10)نپسندیدم
(1)
