بازخبر / یاد گرفتیم “کتاب خوب” است و باید “میهن خویش را کنیم آباد” و در میان همه اینها “اناری” بود که پند و نصیحت، باید و نباید و نفی و نهیای نداشت و شیرینی دانهدانه یاقوتهایش به دل مینشست، “انار” همان یار دبستانی بود.
مصطفی رحمان دوست، خالق نوستالژیهای سه نسل، شاعر “انار” یا همان “صد دانه یاقوت” با حضور در دفتر خبرگزاری ایسنا، منطقه خلیجفارس، پاسخگوی سؤالات خبرنگار ابن رسانه بود.
شاعر و نویسنده کودک کشورمان با بیان اینکه کار برای کودکان انتخاب من نبوده است، اظهار کرد: در واقع این شعر کودک است که من را انتخاب کرده و راه گریزی از آن ندارم.
وی در خصوص جایگاه شعر کودک در ادبیات امروز ایران، بیان کرد: قبل از انقلاب تعداد شاعران شعر کودک یک یا دو نفر بود که البته بهصورت تخصصی و تنها شعر کودک کار نمیکردند و در اوایل انقلاب نیز انگشتشمار بودند اما در حال حاضر لااقل ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر مدعی کار شعر و ادبیات کودک هستند که اگر هرکدام سالانه تنها ۲ کار خوب منتشر کنند، گنجینه عظیمی ایجاد میشود.
امروزه قصهگویی یک هنر بزرگ جهانی است
رحماندوست در خصوص ضرورت قصهگویی برای کودکان خاطرنشان کرد: حس درونی و استدلال شهودی آدمها میگوید که قصه ضرورت زندگی کودکان بوده و ازنظر بنده یکی از بهترین رسانههایی است که میتوان توسط آن با مخاطب ارتباط برقرار کرد و تأثیرات خوب بر آن گذاشت.
شاعر و قصهپرداز کودک کشورمان با اشاره به اینکه قصهگویی تک رسانهای است که بدون تلفیق با هنرهای دیگری چون موسیقی و تصویرسازی توانایی بسیاری در جذب مخاطب دارد، افزود: گاهی لازم میشود که در کنار قصه، لوازم، موسیقی و تصویر جانبی داشته باشیم که آن مقوله دیگری است و دیگر قصهگویی نیست.
وی بابیان اینکه قطعاً چندرسانهای میتواند چند برابر یک رسانه تأثیرگذار باشد، اضافه کرد: با اینوجود هنوز بسیاری از این تک رسانهها، مثل قصهگویی، نهتنها تأثیرات خود را حفظ کردند بلکه بالندهتر شدهاند.
رحماندوست با اشاره به اینکه اگر از قصهگویی سنتی مادربزرگها و پدربزرگها چشمپوشی کنیم امروزه قصهگویی یک هنر بزرگ جهانی است، عنوان کرد: در جهانی که به دنبال چندرسانهای شدن میرود چیزی به نام قصهگویی وجود دارد که روزبهروز گسترش بیشتری پیدا میکند و بالندگی آن تنها در خودش بوده و درگرو سیستمهای دیگر نیست.
کودکان باید لذت مطالعه را در چهره پدر و مادر خود بینند
شاعر و نویسنده کودک کشورمان با بیان اینکه بسیاری افراد معتقدند دلیل پایین بودن سرانه مطالعه کشور ورود سرگرمیها، تکنولوژیها و رسانههای جدید به زندگی مردم است، اظهار کرد: در کشورهای توسعهیافته که این سرگرمیها خیلی گستردهتر، قویتر و جذابتر از ایران ارائه میشوند اما تأثیری در کاهش مطالعه مردمشان نداشته است.
وی دلیل بیعلاقگی کودکان به مطالعه را در بیبرنامگی والدین دانست و افزود: اگر والدین برای ساعت تلویزیون و سرگرمی فرزندانشان زمانی را تعیین کنند ممکن است در ابتدا مقاومت کنند اما کمکم یاد میگیرند و علاقهمند میشوند.
رحماندوست با اشاره به اینکه کودکان باید لذت مطالعه را در چهره پدر و مادر خود بینند، بیان کرد: دلیل اینکه کودکان نمازخواندن را از والدینشان تقلید میکنند این است که آرامش خواندن نماز را در چهره آنها میبینند و به همین ترتیب اگر لذت کتاب خواندن را در چهره والدین خود ببیند همه این دستگاهها را کنار گذاشته و کتاب میخوانند.
“صد دانه یاقوت” شعر جبهه است
وی بابیان اینکه صد دانه یاقوت شعر جبهه است، عنوان کرد: در اوایل جنگ که هنوز سپاه تشکیل نشده بود، عضو گروههای نامنظم شهید چمران شدم و دریکی از عملیاتها جایی گیر کردیم و بیسیم زدند که در دیدرس دشمن هستید و نباید تکان بخورید و این سکوت بیش از ۳۰ ساعت طول کشید.
شاعر “صد دانه یاقوت” ادامه داد: گرسنه و تشنه بودیم و وضعیت بدی داشتیم و وقتی از دیدرس دشمن خارج شدیم حتی توان برگشتن نداشتیم به همین دلیل برایمان آب، نان و ماست چکیده فرستادند تا رمق پیدا کنیم و وقتی جعبه نان و ماست را باز کردند چند انار هم در آنها بود.
رحماندوست ادامه داد: همه شروع به خوردن نان و ماست کردند و من که خواستم با ادب باشم به سراغ انارها رفتم و آن را که باز کردم و دانههایش بیرون آمد یاد گردنبند مرحوم مادرم افتادم که یاقوت داشت و با خود گفتم “وای چقدر یاقوت” و این مقدمهای برای سرودن شعر صد دانه یاقوت شد.
مخابرات صد دانه یاقوت را دزدید/من نوستالژی سه نسل این مردم را نفروختهام
وی بابیان اینکه مخابرات نوستالژی سه نسل را دزدیده است، تصریح کرد: امروز پدربزرگ، فرزند و نوه در خواندن “انار” مشترک هستند و مخابرات با راهاندازی سیستمی اینترنتی به نام “صد دانه یاقوت” و سوءاستفاده از نام این شعر، اقدام به تبلیغاتی گسترده در سراسر ایران کرده است و حتی روی قبض تلفنها هم آن را چاپ میکند.
شاعر “صد دانه یاقوت” با اشاره به اینکه مردم فکر میکنند من پول گرفتهام و نوستالژی سه نسلیشان را فروختهام اما کاملاً از آن بیخبر بودهام، اضافه کرد: در حال شکایت از مخابرات هستم و نارضایتی شدید خودم را اعلام میکنم چراکه این کار دزدی و عدم احترام به مالکیت معنوی افراد است.
رحماندوست در بیان خاطرهای از واکنش مردم نسبت به شعر “صد دانه یاقوت” گفت: چند سال پیش به روستایی در سیستان و بلوچستان رفته بودم که ۱۸ خانوار کپرنشین در آن زندگی میکردند و درحالیکه برای پذیرایی در یکی از این کپرها نشسته بودیم تعدادی کودک گفتند میخواهیم برایتان سرود بخوانیم.
وی ادامه داد: چوبی را در زمین کوبیده بودند و بالای آن یک کپه گل گذاشته بودند که مثلاً میکروفون است و چند کودک آمدند و خیلی جدی رفتند پشت آن بهاصطلاح میکروفون و شروع به خواندن “صد دانه یاقوت” کردند و وقتی تمام شد شروع کردند به خندیدن و این اجرا آنقدر به من چسبید که تبدیل به یکی از بهترین خاطرههایم شد.
گفتوگو از لیدا رضائی، خبرنگار ایسنا، منطقه خلیجفارس