باز خبر,دو هفته از فاجعه برخورد دو قطار مسافر بری و جان باختن ده ها تن از هموطنانمان گذشته و در این مدت گمانه های فراوانی در مورد چرایی این حادثه مطرح شده است. در حالی بسیاری از مسئولان، کارشناسان و رسانه های خبری، خطای انسانی و خرابی سیستم ATC را عامل اصلی این تصادف اعلام می کنند، که گزارشی به دست آمده، نشان می دهد در این حادثه، سیستم ATC دقیق عمل کرده و علت بروز سانحه چیز دیگری است.
به گزارش «تابناک»؛ پس از گذشت دو هفته از حادثه دردناک تصادف دو قطار مسافربری در منطقه هفت خوان استان سمنان و کشته و زخمی شدن بیش از ۱۰۰ هموطن آذری، بسیاری از افراد کارشناس و غیر کارشناس، لب به سخن گشودند و درست یا نادرست چرایی این تصادف مرگبار را تحلیل کردند؛ تحلیل هایی که به نظر می رسد، با گذشت زمان و روشن شدن ابعاد دیگری از ماجرا نیاز به بازخوانی داشته باشند.
در تحلیل هایی که تاکنون ارائه شده است، از سویی متولیان سیستم راه آهن کشور با تأکید بر خطای انسانی در بروز حادثه از ذکر نقص های احتمالی دیگر اجتناب می کنند و از سوی دیگر، برخی کارشناسان با تأکید بر خرابی سیستم ATC و هشدارهای اشتباه گذشته آن، ضمن تشبیه سیستم ATC به چوپان دروغگو، اعتماد نکردن به هشدارهای آن را امری عادی عنوان می کنند.
در این باره «تسنیم» با ارائه اسنادی از تلفن گرام های راه آهن مدعی شد: سیتسم مذکور بارها خرابی داشته و گزارش های بسیاری از خرابی این سیستم که قرار بود حافظ جان مسافرین شود، وجود دارد. برخی از این گزارش ها، نشان می‌دهد که این سیستم در طول یک روز، بارها خطا داده و فاصله خطاهای سیستم به چند دقیقه از یکدیگر رسیده است.
اشاره مدیران شرکت راه آهن بر خطای انسانی و منتقدان بر خرابی سیستم ATC در حالی است که تولیدکنندگان سیستم ATC راه آهن، هرگونه خرابی در این سیستم را رد می کنند و بر این باورند، هشدارهای اشتباه پیشین نه به دلیل خرابی سیستم بلکه به دلیل ناتوانی نیروها در بهره گیری صحیح از آن بوده است. آنها همچنین به این موضوع اشاره می کنند که حتی اگر سیستم اشتباه عمل کرده باشد، دلیل افزایش خسارت ها چیز دیگری است.
تولیدکنندگان سیستم های ATC در ایران مدعی هستند، این اولین مورد در تاریخ است که سیستم علائم به درستی با وارد عمل شدن و متوقف کردن قطار در ۶ کیلومتر مانده به وقوع سانحه، این اخطار را به کلیه متصدیان کنترل قطار و سیر و حرکت می دهد که خطر در کمین است و مراقب عملکرد خود باشند، ولی برعکس عوامل انسانی با غیر فعال کردن سیستم، قطار را به سوی سانحه سوق می دهند.
سیستم ATC تهران ـ مشهد، تاکنون چند هزار افزایش سرعت غیر مجاز و عبور از چراغ قرمز را تشخیص داده و آن را با ترمز متوقف نموده که هر یک از آنها از سانحه احتمالی جلوگیری کرده است. همانطور که در این مورد نیز عملکرد آن موجب توقف قطار در ۶ کیلومتر قبل از قطار بعدی شده است.
کسی به علت یخ زدن قطار تبریزـ مشهد و علت آتش گرفتن واگن ها اشاره نمی کند
آنها ضمن تأکید بر درست عمل کردن سیستم کنترلی مذکور ادعا دارند، تأکید بر خرابی سیستم ATC در بروز حادثه، در حالی مورد تأکید است که به خوبی نقش خود را در این واقعه ایفا کرده و موارد زیادی که خود موجب حادثه و افزایش شدت آن شده است، از جمله علت یخ زدن ترمز قطار تبریز ـ مشهد که ۶۰ دقیقه راه آهن تهران ـ مشهد را مسدود نموده و بررسی خرابی های آن و همچنین علت آتش گرفتن واگن های قطار که موجب افزایش تلفات شده است بی پاسخ مانده اند.
تولیدکنندگان سیستم مذکور همچنین در مورد خرابی های متعدد پیشین و بی اعتمادی ایجاد شده نسبت به هشدارهای سیستم ATC مدعی شدند: لازمه بهره برداری از سیستم ATC در راه آهن، آموزش گسترده به بیش از دو هزار لکوموتیوران بوده که به دفعات صورت پذیرفته و طبیعی است. با توجه به بعد مسافت و تعداد لکوموتیوران، آشنایی آن ها با نحوه کار سیستم جدید مستلزم صرف وقت و حوصله است.
لکوموتیوران در صورتی که با این سیستم آشنایی کامل داشته باشد، از طریق پیام های سیستم باید سرعت را به نحوی کنترل کند که قطار از سرعت مجاز فراتر نرود و همچنین از چراغ قرمز عبور نکند، چون در این صورت لکوموتیوران خلاف کرده و سیستم ATC به ناچار قطار را متوقف می کند.
تا کنون چند هزار توقف قطار توسط ATC به خاطر تخطی لکوموتیوران به دلیل ناآشنایی با سیستم صورت گرفته که تمام آن ها به عنوان خرابی سیستم اعلام شده است.
همچنین همه قطارهایی که اساساً فاقد ATC هستند و در مسیر تهران- مشهد تردد می کنند، به عنوان خرابی ثبت شده است.
بر اساس آنچه آمد، باید گفت اشاره به خطای انسانی و خرابی سیستم ATC در حالی علت اصلی بروز حادثه عنوان می شود که نادیده گرفتن دیگر خطاهای موجود، از جمله ضعف در آموزش نیروی انسانی ماهر، ضعف در تقویت سیستم های ترمز قطارها، نبود تجهیزات امدادی کافی در قطار، کیفیت پایین واگن های قطار، ضعف در امدادرسانی به موقع نیز از دیگر خطاهایی است که مورد اشاره کارشناسان است و باید همزمان با موضوع خطاعی انسانی و اشکال در سیستم ARC ارزیابی دقیق شوند.
(2)نپسندیدم
(1)
